شاخص توده ی بدنی یاbmi نوعی غربالگری پزشکی محسوب میشه. و با این روش به راحتی نسبت قد به وزن مورد سنجش قرار میگیره و میشه میزان چربی موجود در بدن رو تخمین زید. سیگما قصد داره که این بار در این پژوهش به صورت کامل به این موضوع بپردازه که شاخص توده ی بدنی چیست؟ راه محاسبه ی mbi چیه؟ اگر که به این موضوع علاقه مندی پیشنهاد میکنم تا انتهای این مطلب همراه سیگما بمونی.

مقاله پیشنهادی:اصول رژیم غذایی سالم باید چطوری باشه؟

Bmi بدن چیست؟

Bmi به زبون خودمونی یعنی همون شاخص توده ی بدنی. و اگه یکم راحت تر بخوام برات توضیح بدم یعنی اینکه با این روش تشخیص داده میشه تو فرد چاقی هستی یا تناسب اندام داری. البته ناگفته نمونه درسته که از این معادله برای تشخیص اختلالات وزنی و نوعی غربالگری در جهت تشخیص سلامتی فرد استفاده میشه اما با این وجود در بعضی موارد ممکن نتیجه ی نهایی درست نباشه. و نمیشه به تنهایی از این راهکار پی به سلامتی  جسمی و روانی فرد برد. در این روش  تشخیص شاخص توده ی بدنی افراد با همدیگه متفاوته که در قسمت های بعدی بهش اشاره میکنم. اما نکته ی مهم اینکه با استفاده از یه فرمول ساده بهت میگه که بدن تو چه میزان چربی و اضافه وزن داره. 

محاسبه ی شاخص توده ی بدنی در افراد مختلف

خب حالا اگر میخوای بدونی که چطوری میتونی شاخص توده ی بدنی خودت رو به دست بیاری، لازمه که بگم نحوه ی محاسبه یmbi در زن و مرد یکسانه.  اما با توجه به این که بدن یه زن به طور طبیعی چربی بیشتری نسبت به بدن مرد داره. بنابر این تفسیر mbi در این دو جنس یکم متفاوته. و در حقیقت پزشک متخصص یه معیاری رو برای هر جنسیتی در نظر گرفته که اگر عدد به دست اومده از این معیار پایین تر باشه(لاغری و کمبود وزن) خطر زیادی برای فرد داره واگر هم بیشتر باشه(چاقی و افزایش وزن) باز میتونه خطر ناک باشه. با سیگما همراه باش. بهت میگم چطوری شاخص توده ی بدنی خودت رو بدست بیاری.

نحوه ی محاسبه ی شاخص توده ی بدن در زنان

اگر خانوم هستی وزنت رو بر حسب کیلوگرم بدست بیار. قد هم بر حسب متر به توان 2 محاسبه کن . سپس مجذور (مجذور یعنی قد ضربدر قد) بین این دو عدد گرفته میشه. یعنی چی؟ مثلا اگر وزنت70 کیلو باشه و قدت70/1 (یک متر و هفتاد)باید عد 70 رو تقسیم بر مجذور قد یعنی70/1*70/1میکنی و یه عددی معادل22/24بهت میده این همون شاخص توده ی بدنی هستش. بنابر این این mbi نشون میده که بدن نرمالی داری. حالا اگه عدد به دست اومده کمتر یا بیشتر باشه یه زنگ هشداره.

نحوه ی محاسبه ی شاخص توده ی بدنی در مردان

نحوه ی محاسبه ی شاخص توده ی بدنی در مردان هم تفاوتی نداره و دقیقا مثل نحوه ی محاسبه mbi یه خانوم هست با این تفاوت که میزان  حد مجاز چربی موجود که برای بدن یه آقا در نظر گرفته میشه کمتره چرا؟ چون خانوما به صورت طبیعی چربی بدنشون از آقایون بیشتره و اینکه استخون بندی اقایون نسبت به خانوم ها محکم تر و درشت تره. بنابر این تفاوت اندازه گیری شاخص توده ی بدنی زن و مرد درنوع تفسیر mbi هست. اینهم به خاطر تفاوت هایی هستش که در بدن زن و مرد وجود داره.

نحوه ی محاسبه ی توده ی بدنی در کودکان

و اما معیار مقایسه و تشخیص mbi در یه کودک به این صورته که از روی صدک رشد که یه معیار علمی برای سنجش کودکان هم سن وسالش هست تعریف میشه. فرمول محاسبه ی mbi در کودکان، همون فرمول سنجش در افراد بزرگسال هستش با این تفاوت که در نمودار رشد کودک یه صدکی تعریف شده که اگه جواب بدست اومد کمتر از این صدک باشه یعنی رشد کودک نامناسبه و اگر بیشتر باشه یعنی رشد و افزایش وزن نامتعارفی داشته با این اوصاف باید بگم که تنها تفاوتی که بین نحوه ی تشخیص mbi افراد بزرکسال با کودکان داره اینکه با توجه به جنیست و سن و سال و صدک تعریف شده تفسیرمتفاوتی هم از افزایش و یا کاهش وزن نسبت به افراد بزرگسال میشه.بنابر این

• صدک 5 به پایین یعنی رشد کم
• 5تا 85 یعنی رشد نرمال
• صدک85تا95 یعنی اضافه وزن
• و صدک 95 به بالا یعنی چاق

بالا بودن bmiبدن نشانه ی چیست؟

بالا بودن شاخص توده ی بدن می تونه یه هشدار جدی باشه برای فرد. یه هشدار جدی نسبت به خطر

• ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی
• بالا رفتن فشار خون
• افزایش کلسترول خون
• افزایش چربی بد خون
• خطرابتلا به مشکلات و دردهای استخوانی
• خطر ابتلا به دیابت
• خطر تصلب شرایین
• ایجاد پلاک های چربی در دیواره های خونی
• خطر و احتمال ناباروری
• عدم اعتماد به نفس

بهترین راه برای کاهش bmi چیست؟

اولین و شاید بشه گفت بهترین راه کاهش و کنترل شاخص توده ی بدنی یا همونmbi اینکه برنامه ی غذایی مناسبی داشته باشی و بتونی سبک تغذیه ی خودت رو علمی و مدیریت کنی. چطوری؟

• مصرف قند پنهان رو کاهش بده. مثلا کمتر از انواع سس ها استفاده کن و یا اینکه کمپوت ها و آبمیوه های آماده و صنعتی مصرف نکن.
• به صورت روزانه ورزش کن، هر نوع ورزش که خودت بهش علاقه داری
• سعی کن به غیر از انجام فعالیت های ورزشی، تحرکات و فعالیت روزانه ی بیشتری داشته باشی مثلا به جای استفاده از یه تاکسی برای رفتن به یه مسافت نه چندان طولانی پیاده روی کن
• به یه متخصص تغذیه مراجعه کن
• عادات نامناسب غذاییت رو تغییر بده
• فسفود نخور
• قند آشکار مثل انواع کیک و شکلات و شیرینی رو تا حد امکان استفاده نکن

سوالات متداول

چطوری میتونمmbi بدنم رو تشخیص بدم؟

اول وزنت رو به کیلوگرم محاسبه کن. بعد قدت رو به توان 2 و بر اساس متر محاسبه کن.

نتیجه گیری

بهترین راه برای تشخیص و کنترل شاخص توده ی بدنی اینکه از یه متخصص تغذیه کمک بگیری این راه هم علمی تر و هم اصولی تره.به عنوان مثال با نصب اپلیکیشین سیگما به راحتی میتونی علاوه بر تشخیص توده ی بدنی خودت، در صورت کاهش یا افزایش mbi کاملا اصولی و علمی مشکلت رو برطرف کنی.