رژیم آلکالاین که به عنوان رژیم غذایی خاکستر قلیایی یا رژیم اسید قلیایی نیز شناخته می شود.

می تواند به کاهش وزن و جلوگیری از مشکلاتی مانند آرتریت و سرطان کمک کند. برخی از غذا ها مانند گوشت، گندم، شکر تصفیه شده و غذاهای فرآوری شده باعث تولید اسید در بدن می شوند که برای شما مضر است.

رژیم قلیایی مبتنی بر این ایده است که جایگزینی غذاهای اسیدی با غذاهای قلیایی می تواند سلامت شما را بهبود بخشد.

طرفداران این رژیم حتی ادعا می کنند که می تواند به مبارزه با بیماری های جدی مانند سرطان کمک کند.

---

رژیم قلیایی دقیقا چیست؟

فرضیه رژیم قلیایی این است که غذاهایی که می خوریم بر تعادل pH خون ما تأثیر می گذارد.ممکن است از کلاس شیمی به خاطر بیاورید که pH معیاری است برای اسیدی یا قلیایی بودن یک چیز. از 0 تا 14 متغیر است.

0 بسیار اسیدی است

7 خنثی است

14 بسیار قلیایی است

طرفداران رژیم قلیایی بر این باورند که رژیم های غذایی حاوی مقدار زیادی از مواد غذایی خاص مانند گوشت و غلات و غذاهای کم مانند سبزیجات و میوه های غنی از پتاسیم می تواند باعث عدم تعادل در pH خون شود که منجر به انواع مشکلات سلامتی می شود. این به عنوان فرضیه اسید خاکستر شناخته می شود، به همین دلیل است که رژیم غذایی قلیایی گاهی اوقات به عنوان رژیم اسید خاکستر شناخته می شود.

این نکته مهم است که این فرضیه صرفاً یک فرضیه است، به این معنی که اثبات نشده است. هیچ تحقیقی برای حمایت از این ادعاها وجود ندارد، و در واقع یک بررسی نشان داد که “بدن انسان توانایی شگفت انگیزی برای حفظ pH ثابت در خون، بدون توجه به رژیم غذایی دارد.

---

رژیم قلیایی چگونه کار می کند؟

رژیم غذایی قلیایی یا خاکستر اسیدی، غذاها را بر اساس میزان اسیدی که هنگام هضم تولید می کنند طبقه بندی می کند. این مقدار لزوماً با سطح اسیدی غذاها در حالت خام آنها یکسان نیست. تحقیقات نشان داده است که غذاهای اسیدی PH کمتر از 7 تولید می کنند، در حالی که غذاهای قلیایی منجر به سطح pH بیشتر از 7 می شوند. هر غذایی که حدود 7 باشد خنثی در نظر گرفته می شود. با در نظر گرفتن این موضوع، رژیم غذایی توصیه می کند:

پرهیز از غذاهای اسیدساز مانند گوشت، لبنیات، ماهی، تخم مرغ، غلات و الکل

مصرف زیاد مواد غذایی قلیایی ساز مانند میوه ها، سبزیجات، آجیل و حبوبات

محدود کردن غذاهای خنثی مانند نشاسته، قندها و چربی های طبیعی

باز هم، هیچ تحقیقی وجود ندارد که نشان دهد PH غذا بر سلامت کلی تأثیر دارد، در حالی که شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد تغییر pH بدن از طریق رژیم غذایی به سادگی امکان پذیر نیست. در واقع، سطوح pH بر اساس نواحی بدن متفاوت است. به عنوان مثال، معده به شدت اسیدی است و برای انجام کارش باید اسیدی باشد.

کلیه ها و ریه ها تا حد زیادی مسئول حفظ pH متعادل در بدن هستند و سطوح مختلف آن به شدت تنظیم می شود.

---

مزایای رژیم قلیایی برای سلامتی

رژیم آلکالاین می تواند بیماری ها و شرایط مزمن از جمله سرطان و بیماری کلیوی را درمان کند.

دکتر آدرین یودیم، دانشیار پزشکی در دانشکده پزشکی دیوید گفن UCLA در لس آنجلس، می‌گوید: از منظر علمی، این ادعاها واقع بینانه نیستند. اما، او می‌گوید، غذاهایی که به‌عنوان قلیایی فهرست شده‌اند، معمولاً سالم هستند، و وقتی به رویکردهای غذایی مانند رژیم غذایی مدیترانه‌ای که به طور گسترده مطالعه شده و مفید است، نگاه می‌کنید، می‌توانید منطقی بگویید که تمرکز روی این غذاها یک رویکرد سالم است.

سلامت قلب

بررسی قبلی منتشر شده در مجله سلامت محیطی و عمومی دریافتند که خوردن غذاهای قلیایی بیشتر، مانند میوه ها و سبزیجات، ممکن است به کاهش خطر فشار خون بالا و سکته مغزی کمک کند.

پیشگیری از سرطان

 

یک مطالعه اولیه در سال 2019 در مجله بین المللی سرطان منتشر شدرژیم غذایی قلیایی ممکن است یک مزیت محافظتی در برابر گیرنده هورمونی منفی سرطان سینه داشته باشد، اما اکثر تحقیقات بی‌نتیجه بوده‌اند. با این حال، اکثر نتایج به یک معیار رژیم غذایی اشاره می کنند که ممکن است خطر سرطان سینه را کاهش دهد. خوردن گوشت کمتر و میوه و سبزیجات بیشتر.

AICR ادعاهای مربوط به سرطان و رژیم غذایی قلیایی را تأیید نمی کند و می گوید که اسیدیته و قلیایی بودن غذاها در مورد شیمی بدن انسان مهم نیست. در عوض، AICR می گوید که خوردن یک رژیم غذایی عمدتاً گیاهی با مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل (بدون نگرانی در مورد قلیایی بودن) یک رویکرد سالم است که می تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان و بیماری های مزمن کمک کند. بنابراین، طبق مطالعه ای که در سال 2018 در Oncology منتشر شد، رژیم غذایی قلیایی ممکن است رویکرد خوبی برای افرادی باشد که با سرطان مبارزه می کنند.

سلامت استخوان

پوکی استخوان یک بیماری استخوانی پیشرونده است که با کاهش محتوای مواد معدنی استخوان مشخص می شود.
این به ویژه در میان زنان یائسه شایع است و می تواند خطر شکستگی را به شدت افزایش دهد.
بسیاری از طرفداران رژیم غذایی قلیایی بر این باورند که برای حفظ pH خون ثابت، بدن شما مواد معدنی قلیایی مانند کلسیم را از استخوان‌ها می‌گیرد تا اسیدهای موجود در غذاهای اسید ساز را که می‌خورید، حفظ کند.

بر اساس این تئوری، رژیم های اسیدی مانند رژیم غذایی استاندارد غربی، باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان می شود. این نظریه به عنوان “فرضیه خاکستر اسیدی پوکی استخوان” شناخته می شود.

بیماری مزمن کلیه

افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه نیز ممکن است از تمرکز بر غذاهای قلیایی سود ببرند، زیرا پروتئین بیش از حد برای کلیه ها سخت است. در مقاله ای که در سال 2017 در مجله تغذیه کلیوی منتشر شد نویسنده استدلال کرد که با کاهش بار اسیدی به کلیه ها از طریق یک رژیم غذایی کم پروتئین با تاکید بر پروتئین های گیاهی، ممکن است بتوانید پیشرفت بیماری کلیوی را کند کنید و عملکرد کلیه را بهبود بخشید.
پژوهشی که در سال ۲۰۱۸ در مجله ایرانی بیماری‌های کلیه منتشر شد اشاره کرد که رژیم غذایی قلیایی سرعت کاهش سیستم تصفیه خون کلیه ها را کاهش می دهد.

---

معایب رژیم قلیایی برای سلامتی

برای افرادی که از قبل شرایط سلامتی ندارند، رژیم قلیایی به طور کلی بی خطر است، اما برخی از افراد ممکن است احساس گرسنگی کنند یا ممکن است پروتئین کافی برای نیازهای خود دریافت نکنند. علاوه بر محدود کردن بسیاری از غذاهای ناسالم، برخی از غذاهای سالم نیز کنار گذاشته می شوند.

صاحب مرکز تغذیه خصوصی  Tracy Lockwood در شهر نیویورک می گوید: «برخی از غذاهای اسیدی مانند تخم مرغ و گردو کاملاً سالم هستند. او اضافه می کند که حذف این غذاها می تواند باعث شود افراد دچار وسواس شوند و از غذاهای غنی از مواد مغذی که واقعاً به آنها نیاز داریم دوری کنند.

اگرچه تمرکز بر روی غذاهای گیاهی سالم است، رژیم غذایی قلیایی برای کاهش وزن طراحی نشده است و هیچ راهنمایی برای کنترل وعده غذایی یا روال تناسب اندام وجود ندارد، که مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها برای پیشگیری از بیماری توصیه می کنند. همچنین، اگر مطمئن نیستید که چگونه با استفاده از منابع گیاهی پروتئین کافی دریافت کنید، ممکن است احساس گرسنگی شدید داشته باشید.

نفخ معده

از ایراداتی که به رژيم قلیایی می‌گیرند این است که این برنامه رژيمی باعث نفخ معده می‌شود. تعدادی می‌گویند وقتی سبزیجات زیادی که در این برنامه رژيم لاغری وجود دارد را می‌خورند، باعث نفخ و ضعف معده آن‌ها می‌شود.

برای اینکه بدونید رژیم غذایی قلیایی مناسب شما است یا نه بهتره از یک متخصص تغذیه کمک بگیرید برای این کار می توانید از مشاوران تغذیه سیگما کمک بگیرید و یک رژیم درست و اصولی داشته باشید.

---

آیا رژیم قلیایی (رژیم آلکالاین) می تواند به کاهش وزن کمک کند؟

اگرچه کاهش وزن هدف اصلی رژیم قلیایی نیست و هیچ تحقیقی از آن به عنوان یک نتیجه اولیه پشتیبانی نمی کند، هر رژیم غذایی که گروه های غذایی را محدود می کند، کالری کلی را محدود می کند. علاوه بر این، تاکید رژیم قلیایی بر میوه و سبزیجات به جای غذاهای فرآوری شده یک اصل پذیرفته شده کاهش وزن و حفظ وزن است .

پیروی از یک رژیم غذایی قلیایی ممکن است به حفظ توده عضلانی کمک کند و عضله کالری بیشتری می سوزاند. یک مطالعه گذشته نشان داد که پیروی از یک رژیم غذایی قلیایی تر با شاخص توده عضلانی بالاتر در زنان مرتبط است، احتمالاً به این دلیل که میوه ها و سبزیجات حاوی پتاسیم و منیزیم هستند که به حفظ عضلات کمک می کنند.

---

لیست مواد غذایی رژیم قلیایی

رژیم آلکالاین بر اساس سطوح pH هر غذا سازماندهی شده است. برخی از نسخه ها سخت گیری کمتری دارند، به این معنی که ممکن است غلات را برای مزایای سلامتی خود، علیرغم pH کمی اسیدی، مجاز کنند. اما به طور کلی، اگر رژیم غذایی قلیایی را امتحان می کنید، باید لیست غذایی زیر را دنبال کنید، از غذاهای اسیدی دوری کنید، غذاهای خنثی را محدود کنید یا از آنها اجتناب کنید، و بر روی غذاهای قلیایی تمرکز کنید.

---

غذاهای قلیایی ساز برای خوردن

میوه های تازه (میوه‌های اسیدی): لیمو، پرتقال و آناناس

نوشیدنی‌: آب، دمنوش‌های گیاهی، آب لیمو و چای سبز

سبزیجات: اسفناج، کلم بروکلی، کاهو، سیر، گل کلم و خیار

پروتئین: پودر پروتئین، توفو و تمپه

ادویه و گیاهان: زنجبیل، دارچین، کاری، ریحان، نعناع و دانه خردل

مغز ها: بادام زمینی، شاه بلوط، گردو و پسته

غذاهای سویا

روغن نارگیل

---

غذاهای اسید ساز که باید از آنها اجتناب کنید

گوشت

طیور

ماهی

پنیر کوتاژ

شیر: شیر بز تنها شیری است که به خوردن آن مجازید.

پنیر (به خصوص پنیر پارمزان، چدار کم چرب و پنیرهای سفت)

ماست

بستنی

تخم مرغ (به ویژه زرده)

غلات (برنج قهوه ای، جو دوسر، اسپاگتی، کورن فلکس، برنج سفید، نان چاودار، نان سبوس دار)

الکل

جوش شیرین

عدس

بادام زمینی و گردو

سایر مواد غذایی بسته بندی شده، فرآوری شده

غذاهای خنثی برای محدود کردن

چربی های طبیعی مانند روغن زیتون و کره

نشاسته، از جمله ذرت، کینوا، جو، برنج سفید، قهوه ای و سیب زمینی شیرین

قندها

رژیم آلکالاین برای افرادی که می خواهند گیاه خوار شوند کاملا مناسب است. زیرا لبنیات ممنوع است.

---

درست که مواد غذایی قلیاییِ زیادی وجود دارند، مواد غذایی زیر بیشترین حالت قلیایی را دارند:

کلم پیچ

اسفناج

چغندر سوئیسی

لوبیا سبز

خیار

فلفل

مارچوبه

کلم بروکلی

پیاز

سیر

تمشک

توت فرنگی

گیلاس

کران بری

کیوی

پرتقال

سیب

اسپیرولینا یا جلبک سبز

کلرلا (نوعی جلبک)

زنجبیل