کم کاری تیروئید بیماری شایعی که در آن تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید رو در جریان خون ترشح نمی کنه. این باعث میشه متابولیسمت کند بشه و احساس خستگی کنی، دچار اضافه وزن بشی و نتونی دمای سرد رو تحمل کنی.

مقاله مرتبط: هر آنچه که باید درباره ی MNT کبد چرب دانست

علائم کم کاری تیروئید

میتونه از فردی به فرد دیگر متفاوت باشه و ممکن هست شامل موارد زیر باشه:

خستگی

افزایش وزن

صورت پف کرده

مشکل در تحمل سرما

درد مفاصل و عضلات

یبوست

پوست خشک

موهای خشک و نازک

انواع کم کاری تیروئید کدامند؟

بیماری هاشیموتو، یک بیماری خود ایمنی، که شایع ترین علت کم کاری تیروئید به شمار میره.

این بیماری خود ایمنی منجر به تخریب تدریجی بافت تیروئید توسط گلبول های سفید یا لنفوسیت ها میشه.

تیروئیدیت هاشیموتو در زنان شایع‌تر است و اغلب در سنین 30 تا 50 سالگی ایجاد میشه، اگر چه مردان و افراد جوان‌تر نیز می‌تونند به این بیماری مبتلا بشن!

با این بیماری، سیستم ایمنی بدنت به تیروئید حمله می کنه و تیروئید ملتهب میشه. بنابراین نمیتونه به اندازه کافی هورمون تیروئید بسازه.

کم کاری تیروئید ثانویه به علت کاهش فعالیت تیروئید ناشی از نارسایی غده هیپوفیز و کاهش ترشح هورمون TSH است.

تشخیص کم کاری تیروئید چگونه است؟

اولین آزمایش خون که معمولا برای تشخیص کم کاری تیروئید انجام میشه، سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) رو در خون اندازه گیری می کنه. اگر بالا باشه، آزمایش مجدداً همراه با آزمایش خون برای هورمون تیروئید T-4 انجام میشه. اگر نتایج نشان داد که TSH بالا و T-4 پایین است، تشخیص کم کاری تیروئید است.

درمان کم کاری تیروئید چیست؟

درمان تیروئید کم کار شامل مصرف روزانه قرص های جایگزین هورمونی به نام لووتیروکسین تا سطح تیروکسین رو بالا ببره. معمولاً تا آخر عمر به این قرص ها نیاز خواهی داشت.

ارتباط رژیم غذایی با کم کاری تیروئید

دارو درمانی اولین خط درمان کم کاری تیروئید، اما پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل، غنی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و گوشت های بدون چربی مفید است.

 تعدادی از مواد مغذی وجود دارند که برای سلامت تیروئید ضروری هستند:

 ید

 ید یک ماده معدنی ضروری، که برای ساخت هورمون های تیروئید مورد نیاز؛ و کمبود آن می تونه منجر به کم کاری تیروئید بشه. در واقع، دریافت ناکافی ید شایع ترین علت کم کاری تیروئید در سراسر جهان است.

افرادی که از نمک یددار استفاده نمی کنند، زنان باردار و افرادی که از رژیم های غذایی وگان پیروی می کنند بیشتر در معرض خطر پایین بودن سطح ید هستند.

اگر کم کاری تیروئید داری، از مصرف مکمل ید خودداری کن، مگر اینکه پزشک آن رو برای درمان سطوح پایین ید توصیه کند. مصرف بیش از حد ید نیز برای تیروئید مضر و می تونه باعث پر کاری تیروئید در افرادی شود که در مناطق سرشار از ید زندگی می‌کنند.

سلنیوم

سلنیوم یکی دیگر از مواد معدنی، که برای سلامت تیروئید ضروریه و همچنین به محافظت از تیروئید در برابر آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو کمک می‌کنه. افزودن غذاهای غنی از سلنیوم به رژیم غذایی یک راه عالی برای افزایش سطح سلنیوم است. این غذاها شامل آجیل برزیلی، ماهی تن، ساردین، تخم مرغ و حبوبات است.

علاوه بر این، مکمل‌های سلنیوم می‌توانند برای برخی از افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید مفید باشه. به عنوان مثال، نشان داده شده است که مکمل با ۲۰۰ میکروگرم سلنیوم در روز باعث کاهش آنتی بادی‌های تیروئید و بهبود علائم خاصی مانند خلق و خوی ضعیف در افراد مبتلا به هاشیموتو میشه.

با این حال، این بدان معنا نیست که مکمل‌های سلنیوم برای همه افراد مبتلا به کم کاری تیروئید ضروری است. فقط در صورتی که توسط پزشک توصیه شده باشد، از سلنیوم استفاده کن!

۴۰۰ میکروگرم سلنیوم به عنوان حد بالای روزانه برای بزرگسالان شناسایی شده است. مصرف طولانی مدت سلنیوم می‌تونه علائمی مانند ریزش مو و ناخن، اسهال، حالت تهوع و بثورات پوستی ایجاد کنه.

روی

مانند سلنیوم، برای تولید هورمون تیروئید و عملکرد تیروئید مورد نیاز است.

عدم دریافت روی کافی می تونه بر عملکرد تیروئید و بسیاری از جنبه های دیگر سلامتیت تأثیر منفی بذاره، بنابراین دریافت کافی از این ماده مغذی در رژیم غذایی ضروری است.

هنگامی که مکمل های روی به تنهایی یا همراه با سایر مواد مغذی مانند سلنیوم و ویتامین A استفاده میشه، ممکنه به بهبود عملکرد تیروئید در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید کمک کنه.

سایر مواد مغذی مهم

علاوه بر مواد مغذی ذکر شده در بالا، ویتامین ها و مواد معدنی دیگری نیز وجود دارد که اگر کم کاری تیروئید داری بهتره به اونها توجه کنی:

 ویتامین D

افراد مبتلا به کم کاری تیروئید به احتمال زیاد کمبود ویتامین D دارند. سطح پایین ویتامین D می تونه بر عملکرد تیروئید تأثیر منفی بذاره و علائم کم کاری تیروئید رو بدتر کنه. از آنجایی که ویتامین D در بسیاری از غذاها متمرکز نیست، مصرف مکمل اغلب ضروری است.

ویتامین B12

کمبود B12 در بین افراد مبتلا به کم کاری تیروئید شایع است. در مورد آزمایش سطح B12 خود با پزشک صحبت کن. اگر سطح  B12 بدنت پایین یا کمتر از حد مطلوب باشه، پزشک می تونه مکمل B12 یا B-complex رو توصیه کنه.

منیزیم

سطوح کم یا کمبود منیزیم با اختلال عملکرد تیروئید مرتبطه و میتونه خطر ابتلا به کم کاری تیروئید رو افزایش بده. نشان داده شده که مکمل منیزیم علائم کم کاری تیروئید رو بهبود می بخشه.

آهن

کمبود آهن در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید رایج است. سطوح پایین آهن یا کم خونی ناشی از فقر آهن میتونه عملکرد تیروئید رو مختل کنه. مصرف مکمل اغلب برای رسیدن و حفظ سطح آهن سالم ضروری است.

اینها تنها بخشی از بسیاری از مواد مغذی هستند که برای عملکرد تیروئید و سلامت عمومی مهم هستند.

همچنین بهترین نان برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید، نان سبوس‌دار است.

غذاهای نامناسب برای تیروئید کم کار چیست؟

خوشبختانه، اگر کم کاری تیروئید داری، مجبوری نیستی از بسیاری از غذاها اجتناب کنی. بااین حال، غذاهای خاصی وجود دارند که ممکنه در برخی از افراد مبتلا به این اختلال هورمونی مشکلاتی ایجاد کنند.

گلوتن

گلوتن گروهی از پروتئین‌ها است که در گندم، جو، تریتیکاله و چاودار وجود دارند. مطالعات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو ممکنه از یک رژیم غذایی بدون گلوتن سود ببرند. اگر چه محققان هنوز مطمئن نیستند که آیا رژیم غذایی بدون گلوتن برای همه افراد مبتلا به هاشیموتو ضروری است یا خیر.

غذاهای فرآوری شده

افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو نشانگرهای التهاب و استرس اکسیداتیو رو افزایش می‌دهند. استرس اکسیداتیو وضعیتی است که فعالیت سلول‌های رادیکال‌های آزاد در بدن بالاست و دفاع آنتی‌اکسیدانی بدن رو تحت تأثیر قرار می‌ده و می‌تونه منجر به آسیب سلولی بشه.

در رژیم کم کاری تیروئید باید از مصرف مواد غذایی فرآوری شده اجتناب کنی تا عملکرد غده تیروئید به حالت اول بازگرده.

به همین دلیل، بهتره از غذاهایی که به استرس اکسیداتیو و التهاب کمک میکنه، مانند غذاهای فرآوری شده، غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند افزوده بالا و غذاهای سرخ شده اجتناب کنی.

علاوه بر کمک به استرس اکسیداتیو، رژیم غذایی سرشار از این غذاهای آماده و پرچرب و قند، با اضافه وزن و چاقی مرتبط است، بنابراین کاهش مصرف این محصولات همچنین می‌تواند به حفظ وزن بدن کمک کنه.

گواتروژن ها

موادی هستند که در سبزیجات چلیپایی مانند کلم و کلم بروکسل و محصولات سویا یافت می شوند که ممکن است در تولید هورمون تیروئید اختلال ایجاد کنند.

اکثر افراد، از جمله افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید، می‌توانند از غذاهای گواتروژن به میزان متوسطی لذت ببرند، بدون اینکه تأثیر منفی بر سلامت تیروئیدشان بذاره. سبزیجات چلیپایی مانند بروکلی در واقع گواتروژن بسیار کمی دارن.

به علاوه، پختن غذاهای گواتروژن فعالیت گواتروژن رو کاهش میده و انها را برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید ایمن تر می کنه.

 همانطور که گفته شد، بهتر هست که از مصرف مقادیر زیادی آبمیوه تهیه شده با سبزیجات چلیپایی خام خودداری کنی.

بادمجان، کدو حلوایی، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای، لوبیا سبز، نخود فرنگی، خیار، مارچوبه، هویج و کرفس از سبزیجات غیر گواتروژن است که می‌تونی از آن لذت ببری.

تداخلات قرص لووتیروکسین

این قرص تداخلات غذایی زیادی داره که جذب و عملکرد قرص رو کاهش میده بنابراین باید مطمئن بشی که داروهای تیروئید رو با معده خالی مصرف میکنی تا جذب بهینه را افزایش دهی. کارشناسان توصیه می‌کنند که داروهای تیروئید مانند لووتیروکسین را حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از صبحانه یا حداقل ۳ تا ۴ ساعت بعد از شام مصرف کنید.

فاصله بین قرص لووتیروکسین و نان های سبوس دار، شیر، پنیر، دوغ و به طور کلی منابع کلسیم، گردو، تخم کتان، سویا و گریپ فروت باید سه تا چهار ساعت باشه.

تا یک ساعت بعد از لووتیروکسین چای و چای سبز و قهوه ممنوع هست

از صبحانه هایی که می‌توانی یک ساعت بعد از قرص لووتیروکسین میل کنی:

تخم مرغ آبپز

میوه

خوراک عدسی

خوراک لوبیا

از مصرف آنتی اسید ها،مکمل اهن، مکمل کلسیم تا ۴ ساعت بعد از لووتیروکسین خودداری کن.